پیدایش ساعت و آگاهی انسان ها از مدت زمان شبانه روز، موجب تغییرات بسیار زیادی در امور نظامی، صنعتی و اداری شد. در این میان چالش بزرگی با عنوان تغییر زمان در نواحی مختلف کره زمین، موجب اختلالات زیادی در امور می شد. ساعت گرینویچ راه حل نهایی و اولین اقدام انگلیسی ها در هماهنگ سازی ساعت جهانی به حساب می آید. اما سوال مهم! ساعت گرینویچ چیست؟ این ساعت با عنوان GMT مخفف (Greenwich Mean Time) ساعت رسمی و جهانی است که توسط کشور انگلستان در اوایل قرن 19 به رسمیت شناخته شد.
این ساعت به صورت هماهنگ شده با نور آفتاب تنظیم می شود. در حال حاضر، بسیاری از کشورها و ارگان های نظامی نظیر ادارات و نیروهای ارتش بریتانیا از ساعت گرینویچ GMT استفاده می کنند. علاوه بر این، ساعت گرینوییچ و ساعت جهانی UTC از نظر زمانی هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. امروز در مجله آریا زمان قصد داریم با ساعت گرینویچ و ویژگی های آن آشنا شویم؛ در ادامه با ما همراه باشید.
ساعت گرینویچ چیست؟
ساعت هماهنگ جهانی یکی از مهم ترین نیازهای قرن 19 میلادی محسوب میشد. تا قبل از قرن نوزدهم، مردم سراسر جهان با توجه به ساعت اصلی شهر و یا به صورت توافقی از یک زمان خاص برروی تمام ساعات خود استفاده می کردند. این موضوع در سال های اول مشکلات زیادی را ایجاد نمی کرد، اما با گذشت زمان و پیشرفت صنعت، قطارهای مسافربری با چالش بزرگی همراه شدند. این قطارها با ساعت رسمی مبدا شروع به حرکت می کردند و هنگام رسیدن به مقصد، به دلیل عدم وجود ساعت جهانی با مشکلات زیادی روبه رو می شدند.
در اواخر قرن 18 میلادی، کشور بریتانیا از ساعت گرینویچ با عنوان GMT رونمایی کرد. این ساعت به دستور مقامات بریتانیا به عنوان ساعت رسمی اداری، نظامی و صنعتی شناخته شد. این روال برای مردم نواحی بریتانیا تا حدود 7 الی 8 سال مشکلات را حل کرد. پس از آن و با افزایش مراودات میان کشورها، مجددا اختلاف زمان میان دو نقطه دردسرساز شد. در صدد حل این مشکلات، تعداد 25 کشور از سراسر دنیا ساعت گرینویچ را به عنوان ساعت جهانی پذیرفتند. این موضوع رفته رفته موجب شد تا ساعت GMT به عنوان ساعت جهانی شناخته شود.
تاریخچه ساعت گرینویچ
استفاده از ساعت گرینویچ و تنظیم کردن آن برروی ساعت مچی یکی از چالش های جدید در سراسر دنیا محسوب میشد. پس از به رسمیت شناخته شدن GMT خرید ساعت مچی دستخوش تغییرات زیادی شد. در اوایل قرن 19 میلادی، ساعت های GMT یا ساعت های دارای وقت جهانی، جدیدترین نسل ساعت های مچی محسوب می شدند. به طور کلی، این ساعت ها تنها یک وقت مشخص را نمایش نمی دادند. بلکه به صورت همزمان می توانستند ساعت دو نقطه متفاوت از کره زمین را نمایش دهند.
نمونه های اولیه از این ساعت ها بسیار پیچیده بودند و کار کردن با آن ها بسیار دشوار بود. امروزه ساعت های GMT تنها با هدف کلاسیک بودن و کالای لوکس طراحی و تولید می شوند. در واقع، این مدل از ساعت ها هدف اصلی کلکسیونرها محسوب می شوند. نمونه های قدیمی و عتیقه ساعت های GMT بسیار ارزشمند هستند و با توجه به میزان قدمت آن ها تا چند صد هزار دلار نیز معامله می شوند.
ویژگی های ساعت گرینویچ
همانطور که بالاتر اشاره کردیم، ویژگی های ساعت گرینویچ موجب هماهنگی ساعت در جهان و رفع مشکلات و اختلالات زمانی شد. ساعت گرینویچ به دلیل دقت بالا و تنظیم شدن با نور خورشید، هیچ تفاوتی با ساعت UTC (ساعت جهانی فعلی) ندارد. به طوریکه بسیاری از کشورهای دنیا نظیر بریتانیا، استرالیا، هندوستان و… هم چنان از ساعت گرینویچ به صورت رسمی استفاده می کنند. در ادامه قصد داریم به ویژگی های ساعت گرینویچ بپردازیم:
- تطبیق با تغییرات زمانی: ساعت گرینویچ توانایی تطبیق با تغییرات زمانی را دارد. با تغییر ساعت در تابستان یا زمستان، این ساعت در تمام کشورها، با ساعت UTC همچنان تطابق دارد.
- مرجع زمانی جهانی: ساعت گرینویچ به عنوان نقطه مرجع برای محاسبه زمان در سراسر جهان استفاده می شود. این زمان معمولا به صورت UTC (Universal Coordinated Time) نیز شناخته می شود.
- استفاده در هوانوردی و مسافرت: ساعت گرینویچ به عنوان مرجعی برای هماهنگی زمان در هوانوردی و مسافرت بین المللی استفاده می شود. با استفاده از ساعت گرینویچ، امکان تنظیم و هماهنگی ساعت ها در سراسر جهان وجود دارد.
- موقعیت جغرافیایی: گرینویچ در نزدیکی لندن، پایتخت انگلستان، واقع شده است. به عبارتی دیگر، خط طول 0 از گرینویچ عبور می کند و از این خط به عنوان خط تقسیم کننده جهان برای تعیین مناطق زمانی استفاده می شود.
- محاسبه مناطق زمانی: بر اساس ساعت گرینویچ، جهان به مناطق زمانی مختلف تقسیم می شود. با توجه به فاصله از خط گرینویچ، مناطق زمانی مختلف مشخص می شوند که از GMT یا UTC محاسبه می شوند.
- تقویم جلالی: ساعت گرینویچ بر اساس تقویم جلالی (Gregorian calendar) که بیشتر در جوامع جهانی استفاده می شود، تنظیم می شود. تقویم جلالی بر پایه سال های خورشیدی است و از اصول محاسباتی دقیقی برای محاسبه زمان استفاده می کند.
نصف النهار گرینویچ چیست؟
نصف النهار مبداء یا همان نصف النهار گرینویچ که به آن خط طولی زمین هم می گویند، از رصد خانه سلطنتی گرینویچ در نزدیکی لندن در کشور انگلستان می گذرد. طول جغرافیایی این نصف النهار به عنوان طول جغرافیایی صفر در نظر گرفته شده است. این خط فرضی که کره زمین را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می کند، به عنوان مبداء جهت یابی روی زمین و همین طور محاسبه زمان شناخته می شود. نصف النهار گرینویچ از قطب شمال شروع شده و تا قطب جنوب امتداد می یابد و در این مسیر از چند کشور می گذرد. در قرن نوزدهم با استفاده از روش های نجومی و به کارگیری جیوه، طول جغرافیایی را مشخص کرده بودند که ظاهرا توده های سنگین درون هسته زمین باعث انحراف جیوه از خط افقی شدند. (منبع)